Return to the main Vincent van Gogh Gallery page

De Brieven

Andere brieven


“..... ik ben geen avonturier uit vrije wil maar noodgedwongen, en ik voel me nergens zozeer een vreemdeling als in mijn eigen familie en mijn eigen land.”

Vincent van Gogh
Brief 459a/572
augustus-oktober 1886


Brief

Van

Aan

Trefwoorden

Uittreksel / Volledige tekst

Link naar in de brief genoemde schilderij(en)

9a/10

Londen
2 juli 1873

Vincent Willem en Caroline van Stockum-Haanebeek Rotten Row, Hyde Park, Van Beers, Elisabeth De buurt waar ik woon is zeer mooi & zo rustig & gezellig dat men bijna vergeet dan men in Londen is.

Volledige tekst

---
10a/12

Londen
7 augustus 1873

Vincent Willem en Caroline van Stockum-Haanebeek John Keats, Crystal Palace, de Tower, Madame Tussaud, Tersteeg, Marinus, Iterson Volledige tekst ---
11a/14

Londen
oktober 1873

Vincent Willem en Caroline van Stockum-Haanebeek Anker, Boughton, Van Muyden, Feyen, Bourguereau, Michelet Volledige tekst ---
12a/16

Londen
20 november 1873

Vincent Caroline van Stockum-Haanebeek Theo Mij gaat het goed, maar ik zit tot over de oren in ‘t werk & heb maar een ogenblikje tijd.

Volledige tekst

---
13a/18

Londen
9 februari 1874

Vincent Caroline van Stockum-Haanebeek --- Ik heb een rijk leven hier, ‘niets hebbende & toch alles bezittende’, ik begin soms te geloven dat ik er langzamerhand toe begin te komen een waar Cosmopoliet te worden, dat is geen Dutchman, Englishman of Frenchman, maar eenvoudig een man.

Volledige tekst

---
14a/20

Londen
3 maart 1874

Vincent Willem en Caroline van Stockum-Haanebeek Anna, Tersteeg Volledige tekst ---
60/74

Ramsgate
14-17 april 1876

Vincent Pa en Moe Zevenbergen, Provily, Canterbury, Stokes Reeds dikwijls namen wij afscheid van elkander; wel was er ditmaal meer wee in dan vroeger, van beide kanten, maar moed ook, door het vaster vertrouwen op, bij de grotere behoefte aan zegen.

Volledige tekst

---
69a

Welwyn
17 juni 1876
[niet opgenomen in de editie van 1990]

Anna van Gogh Theo van Gogh Vincent ..... geen van allen kunnen denken, wat een gelukkig leven ik hier heb, omringd door zooveel liefde.

Volledige tekst

---
81/98

Isleworth
17-18 november 1876

Vincent Zijn ouders Gladwell, Jones, Ary Scheffer Morgen moet ik in twee uithoeken van Londen zijn, in Whitechapel - dat heel arme gedeelte waarover u in Dickens wel van heeft gelezen en dan met een bootje de Theems over .....

Volledige tekst

---
87a/107

Dordrecht
8 maart 1877

Vincent Oom Cor Scheffer, Theo, Anna Het is mij goed weer in Holland te zijn, alleen was het werk ginder met al de moeite en innige teleurstelling eraan verbonden mij lief .....

Volledige tekst

---
91a/111

Dordrecht
8 april 1877

Theodorus van Gogh (de vader van Vincent en Theo) Theo van Gogh --- O, we kunnen het elkaar zo goed maken, is dat al een groot doel van het leven?

Volledige tekst

---
141/162

Brussel
16 februari 1881

Vincent Zijn ouders Tersteeg Alleen als ik het tekenen zo grondig en ernstig opvat, steeds zoekende de werkelijkheid weer te geven, dan zal ik er komen en dan is er ondanks de onvermijdelijke uitgaven nog een bestaan te vinden.

Volledige tekst

---
165a/193

Etten
1881

Vincent Oom Vincent of Oom Cor --- Volledige tekst ---
334/400

Drenthe
ca. 27 oktober 1883

Vincent Zijn ouders Heike En verder dat ik meende dat hoe meer men bij de grote steden kwam, hoe verder men in het donker van onbeschaving en domheid en slechtheid kwam.

Volledige tekst

---
351a/423

Nuenen
3-16 januari 1884

Vincent Furnée Algiers, Egypte, China, Japan Het gaat mij hier in Brabant nogal wel, tenminste ik vind de natuur hier erg opwekkend.

Volledige tekst

Wever: F 1107, JH 445; Houtverkoping: F 1113, JH 438; Wever: F 1114, JH 444
399a/494

Nuenen
9 april 1885

Vincent Anton Kerssemakers --- Volledige tekst Vijf personen bij de maaltijd (de Aardappeleters): F 78, JH 734; Boer en boerin aardappelen potend: F 129a, JH 727; Boer en boerin aardappelen potend: F 1225, JH 729; Twee vrouwen op het veld werkend: F 1228, JH 730
419a/524

Nuenen
3 augustus 1885

Vincent Furnée --- Ik heb maar één ding en dat wordt beter en beter, dat zijn mijn schilderijen en tekeningen.

Volledige tekst

---
---

Nuenen
26 augustus 1886
(alleen een uittreksel)

Wil van Gogh Line Kruysse --- Volledige tekst ---
459a/572

Parijs
augustus-oktober 1886

Vincent Horace M. Livens Delacroix, Degas, Claude Monet, Allen, Briët, Rink, Durant, Millet, Corot, Daubigny, Dupré, mevr. Roosmalen ..... ik ben geen avonturier uit vrije wil maar noodgedwongen, en ik voel me nergens zozeer een vreemdeling als in mijn eigen familie en mijn eigen land.

Volledige tekst

---
477a/600

Arles
ca. 21 april 1888

Vincent John Russell MacKnight, Sicilië, Fabian, Reid, Monticelli, Michelangelo, Raphaël, Mantegna, Botticelli, Cimabue, Giotto, Bellini, P. Veronese, Titiaan, Velasquez, Goya Volledige tekst ---
494a/619 (concept)

Arles
28 mei 1888

Vincent Paul Gauguin Russell, Guillaumin, Bernard Maar zou je hier met mij willen delen? Als we samen gaan wonen, zou er misschien voldoende zijn voor twee, daar ben ik zelfs zeker van.

Volledige tekst

---
498a/621

Arles
29 mei 1888

Vincent A. H. Koning Durand-Ruel Ik wou, ge de kleur van hier zaagt.

Volledige tekst

Gezicht op Arles vanaf Montmajour: F 1452, JH 1437
501a/629

Arles
ca. 17 juni 1888

Vincent John Russell Boccaccio, Monticelli, Zola, Manet, Gauguin, Monet, MacKnight, Monticelli, Cimabue Volledige tekst De zaaier: F 422, JH 1470; Riviergezicht, kade en brug: F 426, JH 1468; Meisjeskopje: F 1507a, JH 1466
501b/649

Belle-Ile-en-Mer
22 juli 1888

John Russell Vincent Gauguin, Bernard, Rodin, Monet Volledige tekst ---
544a

Arles
3 oktober 1888

Vincent Paul Gauguin Guillaumin, Pissarro, Seurat, Boch, Bernard, Botticelli, Giotto, Petrarca, Dante, Boccaccio, Laval, Daumier, Moret Thans komt vaag aan de horizon de hoop me echter tegemoet, die bij vlagen opflakkerende hoop die mij in mijn eenzame leven soms troost heeft gebracht.
Ik vind mijn opvattingen over kunst buitengewoon alledaags in vergelijking met de uwe.

Volledige tekst

De groene wijngaard: F 475, JH 1595; Zelfportret: F 476, JH 1581
553b/696

Arles
2 oktober 1888

Vincent Eugène Boch Jean Baptiste Denis, Joseph Quintet, Gauguin, Milliet Uiteindelijk ben ik in de Borinage voor het eerst naar de natuur gaan schilderen. Maar dat alles heb ik natuurlijk al lang geleden vernietigd.

Volledige tekst

De dichter, portret van Eugène Boch: F 462, JH 1574; Het nachtcafé: F 463, JH 1575; Het gele huis (`De straat'): F 464, JH 1589; Café-terras aan het Place du Forum: F 467, JH 1580; Plantsoen met bolvormige struik en treurboom: F 468, JH 1578; Een laan in het park: F 470, JH 1582; De minnaar, portret van Paul-Eugène Milliet: F 473, JH 1588; De sterrennacht: F 474, JH 1592; De groene wijngaard: F 475, JH 1595; Geploegde akkers ('De voren`): F 574, JH 1586
569a/736

Arles
7 januari 1889

Vincent Zijn moeder en zuster Jet Mauve Maar u tevens erbij kan melden dat ik geheel hersteld ben en weer in mijn gewone doen & werk.

Volledige tekst

---
571a/745

Arles
22 of 23 januari 1889

Vincent A. H. Koning Van Eeden, Breitner Heb ik met kleur reeds een wiegeliedje gezongen, laat ik aan de critici over, vooral aan die voornoemd.

Volledige tekst

Vijftien zonnebloemen in een vaas: F 454, JH 1562; Twaalf zonnebloemen in een vaas: F 456, JH 1561; Vaas met vijftien zonnebloemen: F 458, JH 1667; Portret van dokter Félix Rey: F 500, JH 1659; La Berceuse, portret van Madame Roulin: F 508, JH 1671
572a

Arles
ca. 22 januari 1889

Vincent Paul Gauguin Roulin, Berlioz, Wagner, Jeannin, Quost Volledige tekst ---
581a

Arles
26 maart 1889

Paul Signac Theo van Gogh Rey Volledige tekst ---
583a/759

Cassis
4 april 1889

Paul Signac Vincent van Gogh --- Volledige tekst ---
583b/760

Arles
ca. 10 april 1889

Vincent Paul Signac --- Sinds uw bezoek is het in mijn hoofd nog veel normaler geworden. Voorlopig verlang ik niets meer, als het maar zo blijft.

Maar soms valt het me absoluut niet mee om het leven te hervatten, want van binnen voel ik nog behoorlijk wat wanhoop.

Volledige tekst

Vrouw met doek over het hoofd: JH 1684; La Crau met bloeiende perzikbomen: F 514, JH 1681: Bloeiende boomgaarden, gezicht op Arles: F 515, JH 1683
598/787

Saint-Rémy
2 juli 1889

Vincent Moe Cor, Gauguin, Transvaal En toch vallen de appels niet ver van de stam en zullen uit hun pitten vooreerst nog geen brandnetels oprijzen. Verder weet ik er echter niet van.

Volledige tekst

De rode wijngaard: F 495, JH 1626
602a/799

Saint-Rémy
3 of 4 september 1889

Dr. T. Peyron Theo van Gogh --- Zijn [Vincent’s] zelfmoordneigingen zijn verdwenen, hij heeft alleen nog last van vervelende dromen .....

Volledige tekst

---
606/804

Saint-Rémy
19 september 1889

Vincent Moe Cor, Wil Zo blijft het me een grote troost dat het werk eer vóór- dan achteruit gaat en ik het met volkomen kalmte doe en mijn gedachten in dat opzicht geheel helder en zelfbewust zijn.

Volledige tekst

---
612/813

Saint-Rémy
ca. 20-22 september 1889

Vincent Moe Cor, Gauguin, De Haan, Toon of Piet Prins En die hoge prijzen waarvan men hoort, betaald voor werk van schilders die dood zijn en bij hun leven zo niet betaald werden - ‘t is een soort tulpenhandel, waarvan de levende schilders meer nadeel dan voordeel hebben. En als een tulpenhandel zal dat ook vergaan.

Volledige tekst

De slaapkamer: F 483, JH 1793; De rode wijngaard: F 495, JH 1626; Zelfportret: F 525, JH 1665; Korenveld met maaier: F 619, JH 1792; Ommuurd veld met ploeger: F 625, JH 1768; Portret van een man: F 703, JH 1832; Olijfboomgaard: F 711, JH 1791; Korenveld met cypressen: F 743, JH 1790
614a/878

Auvers-sur-Oise
25 mei 1890

Vincent J.J. Isaäcson Delacroix, Puvis de Chavannes, Monet, Renoir, Daubigny, Cézar de Cock, Millet, Jules Breton, Rembrandt, Raphaël, Michelangelo, Da Vinci, Giotto Het effect van het daglicht, van de lucht maakt dat er oneindig veel motieven uit de olijfboom te halen zijn.

Volledige tekst

Irissen: F 678, JH 1977; Vaas met paarse irissen tegen roze achtergrond: F 680, JH 1978; Vaas met roze rozen: F 681, JH 1976
616/828

Saint-Rémy
ca. 10 december 1889

Vincent Moe Wil, Tante Mina ..... en wees ervan verzekerd, ik zeer dikwijls aan u denk hier, waar ik meer in mezelve gekeerd mijn dagen doorbreng dan bij wijle me wenselijk toeschijnt.

Volledige tekst

---
619/831

Saint-Rémy
ca. 20 december 1889

Vincent Moe Schelfout, Van de Sande Bakhuyzen, Jules Bakhuyzen Een Frans schrijver zegt dat alle schilders zowat krankzinnig zijn en al is daartegen heel wat in te brengen, ‘t is zeker dat men er te zeer afgetrokken door wordt.

Volledige tekst

Pijnbomen tegen de avondhemel: F 652, JH 1843; Olijvenpluksters: F 655, JH 1869; De weg door het ravijn: F 661, JH 1871
622a/834

Saint-Rémy
30 of 31 december 1889

Vincent M. en Mme Ginoux --- Ik geloof dat de tegenslagen die men in het dagelijks leven ondervindt, ons minstens even veel goed als kwaad doen.
Ziektes zijn er om ons eraan te herinneren dat wij niet van hout zijn. Dat is volgens mij de goede kant ervan.

Volledige tekst

---
623a/850

Saint-Rémy
ca. 31 januari 1890

Vincent John Russell Millet, Gauguin, De Haan, Vingtistes, MacKnight Hoewel het geen pretje is om ziek te zijn, mag ik toch niet klagen, want ik denk dat het van nature zo is dat de ziekte niet zozeer een absoluut kwaad is, maar veeleer een middel om ons weer op de been te helpen, ons te genezen.

Volledige tekst

---
624/847

Saint-Rémy
31 januari 1890

Vincent Johanna van Gogh-Bonger Gauguin, Wil, Moe Vergeef me ik u mededeel dat mijns inziens herstellen langer duurt en niet makkelijker is dan ziek zijn.

Volledige tekst

---
626a/854

Saint-Rémy
10 of 11 februari 1890

Vincent Albert Aurier Monticelli, ‘Le départ pour Cythère’ van Watteau, Lauzet, Delacroix, Diaz, Ziem, Decamerone, Boccaccio, Henri Leys, Gauguin, ‘Mansportret’ van Rembrandt, de Vingtistes, Quost, Jeannin, Meissonier, Mauve, Troyon Ik vind het [artikel in de Mercure de France] erg goed als kunstwerk op zichzelf, ik vind dat u schildert met woorden; enfin, in uw artikel vind ik mijn doeken terug, maar beter dan ze in werkelijkheid zijn, rijker, betekenisvoller.

Volledige tekst

Twaalf zonnebloemen in een vaas: F 456, JH 1561; Vaas met vijftien zonnebloemen: F 458, JH 1667; De stoel van Gauguin: F 499, JH 1636; Cypressen met twee vrouwen: F 620, JH 1748
626b/852

Saint-Rémy
begin februari 1890

Vincent Mr. Ginoux Gauguin ..... er zijn artikelen over mijn schilderijen geschreven, zowel in België als in Parijs, waar ik ze had geëxposeerd, en er wordt veel meer goeds over gezegd dan ik had durven hopen.

Volledige tekst

---
627/856

Saint-Rémy
ca. 20 februari 1890

Vincent Moe Isaäcson Volledige tekst De rode wijngaard: F 495, JH 1626; Amandelbloesem: F 671, JH 1891
629a/865

Saint-Rémy
30 april 1890

Vincent Moe en Wil --- ..... ik verlang zeer hier weg te gaan, het is moeilijk uit te houden wat men hier uitstaat.

..... ‘t gaat bijna altijd zo in ‘t schildersleven, dat het succes almee ‘t ergste is.

Volledige tekst

Boerderijen bij ondergaande zon: F 673, JH 1919; Boerderijen bij ondergaande zon: F 674, JH 1920; Herinnering aan Brabant: F 675, JH 1921; Boomstammen in het gras: F 676, JH 1970; Twee spittende boerinnen op een besneeuwd veld bij ondergaande zon: F 695, JH 1923
634a/872

Saint-Rémy
11 of 12 mei 1890

Vincent J. Ginoux de Roulins ..... druk ik u in gedachten heel stevig de hand, evenals de buren - en wees ervan overtuigd dat ik daarginds nog vaak aan u allen denk, want het is waar wat Mme Ginoux zegt, dat wanneer je vrienden bent, je dat bent voor lange tijd.

Volledige tekst

---
639/882

Auvers-sur-Oise
25 mei 1890

Vincent Moe Peyron, Cor, Gachet, Wil ..... al die afleiding werkt, naar ‘t me voorkomt, gunstig in zover dat de symptomen van de kwaal, die er als de thermometer van zijn, geheel verdwenen dezer dagen - ofschoon men naar ik leerde, daar niet heel vast staat op mag maken.

Volledige tekst

---
640a/887

Auvers-sur-Oise
ca. 12 juni 1890

Vincent M. en Mme Ginoux --- Volledige tekst ---
641a/888

Auvers-sur-Oise
ca. 12 juni 1890

Vincent Moe Gachet Het is daarom dat ik soms uiterst mijn best doe, al is het dat juist, dat werk ‘t minst begrepen wordt en het is de enige band die voor mij ‘t verleden met het tegenwoordige verbindt.

Volledige tekst

---
643/893

Auvers-sur-Oise
ca. 17 juni 1890

Vincent Paul Gauguin Gachet, Lauzet, Monticelli, De Haan Volledige tekst L'Arlésienne, portret van Madame Ginoux: F 543, JH 1895; Cypres bij sterrennacht: F 683, JH 1982; Portret van dokter Gachet: F 753, JH 2007; Korenaren: F 767, JH 2034
650/904

Auvers-sur-Oise
ca. 10 juli 1890

Vincent Moe en Wil --- Tegenwoordig voel ik me kalmer dan verleden jaar .....

Volledige tekst

---
B22/711

Arles
17 oktober 1888

Vincent Paul Gauguin --- De emotie die het traject van Parijs naar Arles deze winter bij mij teweeg heeft gebracht, ligt nog altijd vers in mijn geheugen. Wat heb ik zitten kijken of het al Japans was! Kinderlijk, hè?

Volledige tekst

De slaapkamer: F 482, JH 1608; De slaapkamer: JH 1610
T1a

Parijs
10 juli 1887

Theo mevrouw Van Stockum-Haanebeek Zola's Une page d'amour, Guy de Maupassant, Pêcheurs d’Islande van Loti Volledige tekst ---
T3a

Parijs
13 november 1888

Theo Paul Gauguin Degas Volledige tekst ---
W10

Arles
---

Joseph Roulin Mademoiselle Van Gogh [Wil] --- Please set your mind quite at ease as to the health of my good friend Vincent . . .

Volledige tekst

---
W12/782

Saint-Rémy
16 juni 1889

Vincent Wilhelmina (Wil) --- Hoewel ik met hardnekkige ondankbaarheid de gezondheid langzamerhand voel terugkomen, is het een feit dat ik het goed maak; maar zoals ik zeg, het verlangen om weer opnieuw te beginnen, de levensvreugde is niet erg groot.

Volledige tekst

Korenveld met bergen op de achtergrond: F 611, JH 1723; Les Alpilles met olijfbomen op de voorgrond: F 712, JH 1740; Korenveld met cypres: F 719, JH 1725
---

Arles
26 december 1888

Joseph Roulin Theo van Gogh --- Volledige tekst

Foto van de brief van Roulin

(Text and graphic courtesy of Bob Harrison).

---
---

Brittany
ca. 20 november 1889

Paul Gauguin Theo van Gogh De Haan, Bernard, Degas, Schuffenecker, Tonkin, Manet Volledige tekst ---


De verzamelde brieven: van Vincent van Gogh aan Emile Bernard

Brief

Trefwoorden

Uittreksel / Volledige tekst

Link naar in de brief genoemde schilderij(en)

B1/578

Parijs
herfst 1887

Russische legenden van Tolstoi, Delacroix, Guillaumin, Signac, Fantin-Latour ..... ik blijf geloven dat je zult merken dat je in de ateliers niet veel leert op het gebied van de schilderkunst en evenmin veel levenswijsheid opsteekt .....

Volledige tekst

---
B2/590

Arles
18 maart 1888

--- Ook al komen de Japanners in eigen land niet vooruit, er bestaat geen twijfel over dat hun kunst in Frankrijk voortleeft.

Volledige tekst

De brug van Langlois: F 397, JH 1368; Wandelend paar (fragment): F 544, JH 1369
B3/597

Arles
9 april 1888

Aix, Marseille, Tangier Een sterrenhemel bijvoorbeeld, dat ik nu iets wat ik zou willen maken, net zoals ik overdag een groene, met paardebloemen bezaaide weide zal proberen te schilderen.

Volledige tekst

Boomgaard door cypressen omzoomd: F 554, JH 1388
B4/601

Arles
ca. 21 april 1888

Dürer, Cranach, Van Eyck, Tartarin de Tarascon Er zijn zoveel mensen, vooral onder onze vrienden, die denken dat woorden niets voorstellen - integendeel, niet waar? Is het niet even interessant en even moeilijk om iets goed te zeggen dan om iets te schilderen?

Volledige tekst

Boomgaard en huis met oranje dak: F 406, JH 1399
B5/614

Arles
ca. 20 mei 1888

Gauguin ..... heb ik een huis gehuurd dat van buiten geel geschilderd is en van binnen witgekalkt, in de volle zon (4 kamers).

Volledige tekst

Stilleven met fles, citroenen en sinaasappelen: F 384, JH 1425; Boerderij in een korenveld: F 408, JH 1417; Veld met bloemen bij Arles: F 409, JH 1416; Stilleven met koffiepot: F 410, JH 1426; Landschap met wegrand: F 567, JH 1419
B6/625

Arles
6-11 juni 1888

Tartarin van Daudet, Cimabue, Giotto, Fromentin, Gérôme Volledige tekst ---
B7/630

Arles
ca. 18 juni 1888

Gauguin, Millet, Mauve, Israëls, Anquetin, En ménage van J.K. Huysmans, Milliet, Baudelaire, Nabab van Daudet, Madame Chrysanthème van Loti, Monet Het symbool van de heilige Lucas, de patroon van de schilders, is, zoals je weet, een os. Je moet dus geduldig zijn als een os, als je het land der kunst wilt bewerken.

Volledige tekst

De zaaier: F 422, JH 1470; Zomeravond, korenveld met ondergaande zon: F 465, JH 1473
B8/635

Arles
23 juni 1888

Mozes, Lucas, Christus, Paulus, Delacroix, Rembrandt, Millet, Botticelli, Van Eyck, Cranach, Velasquez, Benjamin Constant, Puvis [de Chavannes], Monet, Luther, Dürer, Holbein, Louis XIV, Potter Alleen Christus heeft, als enige onder de filosofen, de magiërs enz. het eeuwige leven, de oneindigheid van de tijd, de nietigheid van de dood, de noodzaak en de zin van sereniteit en toewijding, tot de belangrijkste zekerheid bestempeld. Hij heeft sereen geleefd, als kunstenaar groter dan alle andere kunstenaars, marmer en klei en verf versmadend, werkend in levend vlees.
Toch is ons eigen en werkelijke leven wel erg bescheiden, het leven van ons, schilders, wegkwijnend onder het slopende juk van de problemen van een beroep dat bijna onuitvoerbaar is op deze ondankbare planeet waar ‘de liefde voor de kunst de ware liefde doet wijken’.

Volledige tekst

De zouaaf: F 423, JH 1486; Zouaaf, hele figuur, zittend: F 424, JH 1488; Zittende Zouaaf: F 1443, JH 1485
B9/636

Arles
24 juni 1888

--- Volledige tekst De zouaaf: F 423, JH 1486; Zomeravond, korenveld met ondergaande zon: F 465, JH 1473
B10/645

Arles
15 juli 1888

Crivelli, Virelli, Breton, Gauguin Ik ga er steeds weer naar toe, steeds weer, steeds weer [la Crau]. Goed, ik heb er twee tekeningen van gemaakt - van het vlakke landschap waar niets was dan... het oneindige... de eeuwigheid.

Volledige tekst

Gezicht op la Crau vanaf Montmajour: F 1420, JH 1501; Landschap bij Montmajour met trein: F 1424, JH 1502; Gemaaid grasveld met treurboom: F 1450, JH 1509
B11/647

Arles
ca. 17 juli 1888

Cézanne, Monticelli, Rembrandt, Paulus Potter, Ruysdael Verder is het zo dat de materiële problemen van het schildersleven het wenselijk maken dat schilders samenwerken en zich verenigen (evengoed als in de tijd van de St.-Lucasgilden).

Volledige tekst

Hooibergen: F 1426, JH 1514; Bootjes op zee: F 1430, JH 1505; Straatje in Saintes-Maries-de-la-Mer: F 1435, JH 1506; Zaaier met ondergaande zon: F 1442, JH 1508; Kanaal met wasvrouwen: F 1444, JH 1507; Korenveld: F 1481, JH 1515; Korenschoven: F 1488, JH 1517; Korenveld met schoven en Arles op de achtergrond: F 1491, JH 1516; Rotsige heuvel met boom: F 1554, JH 1518
B12/651

Arles
ca. 23 juli 1888

Rembrandt, Baudelaire, Millet, Courbet, Degas, Vermeer, Velasquez, Charles Blanc, Thoré, Fromentin, Socrates, Mohammed, Da Vinci, Delacroix Ik laat je een schilder zien die droomt en die schildert uit ede verbeelding en ik begon met te beweren dat het kenmerkende van de Hollanders is dat ze niets bedenken, dat ze verbeelding noch fantasie hebben.

Volledige tekst

Mousmé in rieten leunstoel, halffiguur: F 431, JH 1519
B13/653

Arles
ca. 25 juli 1888

Velasquez, Goya, Rembrandt, Baudelaire, Van Ostade, Terborch, Delacroix, Zola, Balzac, Silvestre, Daumier, Millet, Frans Hals, Dante, Michelangelo, Raphaël, Vermeer of Delft, Nicholaes Maes, Pieter de Hooch, Bol, Potter, Ruysdael, Fabritius, Musset Niet onmogelijk dar deze grote genieën gewoon getikt waren en dat je ook getikt moet zijn om onbeperkt vertrouwen en bewondering voor hen te hebben. Mocht dat zo zijn, dan geef ik de voorkeur aan mijn krankzinnigheid boven de wijsheid van anderen.

Volledige tekst

---
B14/659

Arles
ca. 4 augustus 1888

Gauguin, Rembrandt, Vermeer van Delft, Giotto, Daumier, Cimabue, Holbein, Van Dijck, Puvis [de Chavannes], De Goncourt, Degas, Rubens, Courbet, Balzac, Delacroix, Tanguy, Cézanne ..... heeft Vermeer van Delft die uitzonderlijk degelijke techniek ontdekt, die nooit is overtroffen en die men thans... zo zielsgraag... zou ontdekken.

Volledige tekst

Portret van Joseph Roulin: F 432, JH 1522; Portret van Joseph Roulin: F 433, JH 1524
B15/669

Arles
ca. 18 augustus 1888

Socrates, Gauguin, Giotto, Rembrandt O, wat is de zon hier midden in de zomer mooi! Hij steekt op je hoofd en ik twijfel er absoluut niet aan dat je er gek van wordt. Wel, aangezien ik dat al ben, geniet ik er alleen maar van.

Volledige tekst

De aardappeleters: F 82, JH 764; Patience Escalier: F 443, JH 1548; Distels: F 447, JH 1550; Distels: F 447a, JH 1551; Zandschuiten: F 449, JH 1558
B16/688

Arles
ca. 18 september 1888

Delacroix, Monticelli, Gérôme, Fromentin Volledige tekst Het nachtcafé: F 463, JH 1575; De minnaar, portret van Paul-Eugène Milliet: F 473, JH 1588
B17/693

Arles
ca. 28 september 1888

Gauguin, Afrika De kunst is lang en het leven kort en wij moeten geduld hebben en proberen onze huid duur te verkopen.
Om goed werk te maken, moet je goed eten, goed wonen, van tijd tot tijd een nummertje maken, in alle rust je pijp roken en je koffie drinken.

Volledige tekst

---
B18/700

Arles
6 oktober 1888

Gauguin, Laval, Moret Het is even moeilijk om een schilderij te maken als om een grote of kleine diamant te vinden.

Volledige tekst

Tuin met treurboom: F 428, JH 1499; Distels: F 447, JH 1550; Zandschuiten: F 449, JH 1558; Een paar oude schoenen: F 461, JH 1569; Het nachtcafé: F 463, JH 1575; Het gele huis (`De straat'): F 464, JH 1589; Plantsoen met bolvormige struik en treurboom: F 468, JH 1578; De sterrennacht: F 474, JH 1592; De groene wijngaard: F 475, JH 1595; Zelfportret: F 476, JH 1581; Geploegde akkers ('De voren`): F 574, JH 1586; Gemaaid grasveld met treurboom: F 1450, JH 1509
B19/702

Arles
7 oktober 1888

Gauguin, Laval, Moret Ik raad je stellig aan studie te maken van het portret, maak er zoveel mogelijk en geef niet op. In de toekomst moeten we het publiek winnen met het portret; daar zit volgens mij toekomst in.

Volledige tekst

Zandschuiten: F 449, JH 1558; Het nachtcafé: F 463, JH 1575; Brothel, The: F 478, JH 1599; Old Mill, The: F 550, JH 1577
B19a/721

Arles
ca. 2 november 1888

Le rêve van Zola, Milliet Welnu, ik, die een nieuwe wereld voorvoel, ik, die stellig geloof in de mogelijkheid van een geweldige wedergeboorte van de kunst, .....

Volledige tekst

Het nachtcafé: F 463, JH 1575; Les Alyscamps, de herfst: F 486, JH 1620; Les Alyscamps, de herfst: F 487, JH 1621; Les Alyscamps, de herfst: F 568, JH 1622
B20

Saint-Rémy
ca. 8 oktober 1889

Gauguin, Corot, Garnier, Violet le Duc, Millet ..... want het gaat erom de zon en de blauwe hemel hun kracht en schittering te geven en aan het verschroeide - en vaak melancholieke - land zijn fijne geur van tijm.

Volledige tekst

Ingang van een steengroeve: F 635, JH 1767; Ommuurd veld met boer: F 641, JH 1795; De weg door het ravijn: F 662, JH 1804
B21/824

Saint-Rémy
ca. 20 november 1889

Millet, Baudelaire, Daumier, Gauguin, Giotto, Corot, Homerus, Aeschylus, Sophocles, Delacroix, Anquetin Mijn ambities gaan niet verder dan wat aardkluiten, kiemend graan, een olijfgaard, een cipres - die laatste bij voorbeeld is niet eenvoudig om te maken.

Volledige tekst

Een romanleester: F 497, JH 1632; La Berceuse, portret van Madame Roulin: F 508, JH 1671; Olijfboomgaard: F 586, JH 1854; Olijfboomgaard met plukker en plukster: F 587, JH 1853; Korenveld met maaier: F 617, JH 1753; Korenveld met maaier: F 618, JH 1773; De tuin van de inrichting Saint Paul: F 660, JH 1849; Olijfboomgaard: F 707, JH 1857; Olijfboomgaard: F 708, JH 1855; Olijfboomgaard met bergen en zonneschijf: F 710, JH 1856; Ommuurd veld met jong koren en opgaande zon: F 737, JH 1862


De verzamelde brieven: van Vincent van Gogh aan Anthon van Rappard

Brief

Trefwoorden

Uittreksel / Volledige tekst

Link naar in de brief genoemde schilderij(en)

R1/172

Etten
12 oktober 1881

Gavarni, Thackeray, Dickens, Balzac, Mauve, Le fusain van Karl Robert, De Leur Ik werk veel met houtskool & conté tegenwoordig & heb ook beproefd met sepia & waterverf . Enfin, of ge verbetering in mijn tekeningen zien zoudt, daar mag ik mij niet over uitspreken, maar verandering is er zeker.

Volledige tekst

Knotwilg: F 995, JH 56
R2/175

Etten
15 oktober 1881

Mauve, Baudry, Lefèbvre, Henner, Panorama Mesdag, De Bock, Destrée, Tom Hood, Jules Breton, Feyen-Perrin, Millet, Ulysse Butin, Artz, Israëls, Landsheer, Arti Hoe meer kennis we hebben van ‘t geen in ‘t buitenland omgaat, hoe beter, maar wij moeten niet vergeten dat onze wortel in Hollandse aarde zit.

Volledige tekst

Zaaier met hand in zaadzak: F 857, JH 32; Worn out: F 863, JH 34; Worn out: F 864, JH 51
R3/176

Etten
2 november 1881

Stallaert, Ds. Kam Dat de bewustheid van mijn eigen feilbaarheid mij voor veel fouten bewaren zal, neemt niet weg dat ik toch zeker nog erg veel fouten begaan zal.

Volledige tekst

Een jongen die gras snijdt met een sikkel: F 851, JH 61; Zittende boer, lezend bij het vuur: F 897, JH 63; Vrouw bij het vuur zittend: F 1216, JH 64
R4/182

Etten
12 november 1881

Nucingen, Michelet Mon cher, ne te résigne jamais et ne sois jamais désappointé, voilà le meilleur conseil que je puisse te donner .....

Volledige tekst

---
R5/186

Etten
21 november 1881

Ten Cate Volledige tekst ---
R6/188

Etten
23 november 1881

--- Een mens die ‘t verdomt lief te hebben wat hij liefheeft, werkt zichzelve in de grond.

Volledige tekst

---
R7/195

Den Haag
30 december 1881

Stallaert, Severdonck Natuurlijk hebben mijn brieven niet de pretentie om altijd raak te zijn, altijd de dingen precies te verklaren, och neen, ik tast dikwijls mis.

Volledige tekst

---
R8/231

Den Haag
28 mei 1882

Miss Edwards, Green, Rochussen, Dürer, Holbein, Du Maurier, Fred Walker, Mauve, Millais, Dickens, Eliot, Currer Bell, Balzac, Herkomer, Fildes, Israëls, Tersteeg, Millet, Sensier Als de grond niet geploegd is, kunt ge er niets op doen. Zij [Sien] is geploegd - dus vind ik meer in haar dan in een hele partij ongeploegden.

Volledige tekst

Kwekerij: F 930, JH 138; Scharrendrogerij te Scheveningen: F 938, JH 152; Timmermansloods en werf: F 939, JH 150; Huis van Siens moeder, meer van nabij: F 942, JH 147
R9/236

Den Haag
4 of 5 juni 1882

De Groux De kunst is jaloers en vergt al onze tijd, al onze kracht en dan, wanneer men die eraan toewijdt, door te gaan voor een soort onpraktisch mens & weet ik wat meer, dat smaakt wel eens bitter. Enfin. We moeten zien door te sabelen.

Volledige tekst

Kwekerij: F 923, JH 125; Kwekerij: F 930, JH 138; Scharrendrogerij te Scheveningen: F 938, JH 152; Timmermansloods en werf: F 939, JH 150; Huis van Siens moeder: F 941, JH 146; Huis van Siens moeder, meer van nabij: F 942, JH 147; Visdrogerij: F 946a, JH 151
R10/240

Den Haag
ca. 28 juni 1882

De Groux Het is hier in ‘t gasthuis bijzonder aardig, ik lig in een zaal met 10 bedden, maar tot heden was ik niet tot tekenen in staat, omdat ik mij stil moest houden en ook nu nog is het maar weer een heel flauw en zwak begin en kan ik nog niets doorzetten en er dieper in doordringen.

Volledige tekst

Scharrendrogerij te Scheveningen: F 938, JH 152; Scharrendrogerij: F 940, JH 154; Visdrogerij: F 946a, JH 151
R11/257

Den Haag
13 augustus 1882

Mauve, Termeulen, Heike, Neuhuys, Du Chattel, Weissenbruch, Israëls, Mesdag, Willem Maris, Jaap Maris, Vermeer, Daubigny, Corot, Jules Dupré, Jules Breton, Courbet, Diaz, Jacque, Th. Rousseau, Millet, Frère Het schilderen is mij zo sympathiek, dat ‘t me veel moeite zal kosten om niet altijd te schilderen.

Volledige tekst

Strand en zee: F 2, JH 173; Duingrond: F 2a, JH 176
R12/264

Den Haag
ca. 12-14 september 1882

McQuoid, Renouard, Lançon, Doré, Morin, Gavarni, Du Maurier, Ch. Keene, Howard Pyle, Hopkins, Herkomer, Frank Holl ..... wetende dat er zoveel moois daar [Borinage] zou te maken zijn - en dat nog weinig of niet door andere is geschilderd.

Volledige tekst

Vier personen en een baby op een bank: F 951, JH 197
R13/267

Den Haag
18-19 september 1882

Vautier, Knaus, Jundt, Georg Saal, Van Muyden, Brion, Anker, Th. Schuler, Erckmann-Chatrian, Auerbach, Lançon, Goya, Fortuny, Morelli, Tapero, Heilbuth, Zuez, Rochussen, Mauve, Valentin, Israëls, Thomas Faed, Pinwell, Morris, Small, Gilbert, Du Maurier, Dickens, Zola, Shakespeare, Menzel, Whistler, Regamey, Heilbuth, Marchetti, Jacquet, Wyllie, Boughton, Millet, Robinson Crusoë, Karl Robert's Le fusain, Marchal, Balzac, Gavarni, Eliot, Doré, Daumier, Jacque, De Groux, Frans Hals, Rembrandt, Morin, Victor Hugo, Bohème, Lynen Nu, ik voor mij heb op conditie van ‘t actief blijven, produktief worden meer & meer, mits ik mijn dagelijks brood houden mag, er niets op tegen om betrekkelijk arm te zijn, mijn leven lang.

Volledige tekst

---
R14/269

Den Haag
22 of 23 september 1882

Renouard, Caton Woodville, Monthard, Lançon Wat aquarellen aangaat, ik heb er verscheidene die aangezet zijn, toch ben ik nog niet naar mijn zin erin geslaagd, maar wel heb ik er meer plezier in als vroeger.

Volledige tekst

Oude man met lange jas en paraplu, op de rug gezien: F 968, JH 213
R15/277

Den Haag
ca. 29 oktober 1882

Harper's Weekly, Howard Pyle, Harper, Rogers, Abbey, Alexander, Caton Woodville, Overend, Nash, Dodd, Gregory, Watson, Staniland, Smythe, Hennessy, Emslie, Graphic, London News, Small, Scribners Magazine, Harpers Monthly review, The British workman, The cottager & Artisan, Shakespeare, Menzel, Knaus, Birket Forster, Read, Edwin Edwards, Wyllie, Routledges Sixpenny-series, Oliver Twist, J. Mahoney, Story of a feather, Du Maurier, Certain Lectures, Ch. Keene, Félicien Rops, De Groux Wat is het mooi buiten, ik kan soms wel eens verlangen naar een land waar ‘t altijd herfst zou wezen, doch dan hadden we geen sneeuw en geen appelbloesem en geen koren- & stoppelvelden.

Volledige tekst

---
R16/278

Den Haag
ca. 31 oktober 1882

Arti, Punch, Thomas à Kempis, Erckmann-Chatrian, The Graphic, Teniel, Holbein, Robinson, Caldecott, Dagnan, Montbard, Emslie, Gavarni, ‘Bénédicité’ van De Groux, ‘St. Cène’ van Leonardo da Vinci, de sprookjes van Andersen, ‘A Midsummernight’s dream’ van Harry Furness Men moet voor de mensen een warm gevoel van sympathie hebben en houden eigenlijk voor allen, anders blijven de tekeningen koud en slap.
..... dat ik er kracht achter tracht te zetten, en evenwel word ik door lui die zeker minder werken dan ik uit de hoogte als niets beschouwd, wat me ook al tamelijk koel laat, en niemand hier neemt de minste notitie van mijn werk.

Volledige tekst

Vrouwen die zakken kolen dragen in de sneeuw: F 994, JH 253
R17/280

Den Haag
1 november 1882

Herkomer, Small, Ridley, The Graphic, Swain, Chr. Green, Caton Woodville, Howard Pyle, Harper, Dickens, Chuzzlewit, The life of Ch. Dickens van John Forster, Israëls, Mauve, Maris, Neuhuys, Weissenbruch, De Groux En geloof me dat zo wie de sommités [topfiguren] van tegenwoordig als mensen zowel als artiesten gezien heeft 10 jaar geleden - toen ze allen veel armer waren, ze hebben die laatste jaren enorm verdiend - regretteert die dagen van 10 jaar terug.

Volledige tekst

---
R18/289

Den Haag
26 november 1882

Van der Weele, Frank Holl Volledige tekst Worn out: F 864, JH 51; Koffiedrinkende oude man: F 996a, JH 264; Worn out: F 997, JH 267; Oude man, met het hoofd in de handen, halffiguur: F 998, JH 269; Sorrow: F 1655, JH 259; Spitter: F 1656, JH 262; Koffiedrinkende oude man: F 1657, JH 266; Oude man, met het hoofd in de handen (At Eternity's Gate): F 1662, JH 268; Koffiedrinkende oude man: F 1682, JH 263
R19/285

Den Haag
ca. 16 november 1882

Herkomer, Boughton, Renouard Ook kan ik niet instemmen met wat gij zegt omtrent de wijze van kijken van het publiek als ‘struikelende over mistekeningen voor ‘t het karakter ziet,’ .....

Volledige tekst

Oude man: F 1658, JH 256
R20/309

Den Haag
4 februari 1883

De Groux, Lançon, Herkomer, Lhermitte, Millet, Jules Breton, Daumier, Gregory, Boks, Diaz, Breitner, Frank Holl, Fred. Walker, Fildes, The Graphic, Mauve Dat het mij niet ontbroken heeft aan onaangenaamheden met vroegere vrienden, die mij niet meer aankeken, is iets waarover ik mij niet bijster verwonderde. Met mijn beste vriend was zulks gelukkig niet het geval, n.l. met mijn broer - want hij en ik zijn nog meer vrienden dan broers - en hijzelf ie iemand die zulke zaken begrijpt en dat niet alleen, maar zelf ook menige ongelukkige heeft geholpen en helpt.

Volledige tekst

Visser op een mand zittend, brood snijdend: F 1663, JH 272
R21/311

Den Haag
ca. 7 februari 1883

Frank Holl, Jacque, Daumier, Oberländer, Edmond Morin, John Lewis Brown, Doré, Valerio, Renouard, Harpers Christmas Papers, Swain, Caldecott, Dagnan, Montbard, Heilbuth, Washington Irving, Menzel, De Groux, L’hermitte, Gavarni, Paterson, Hugo, The haunted man van Dickens, Harpers Magazine, The Graphic De verandering in huis heeft mij niet minder doch wel meer doen werken, ik heb zelfs met een zekere woede, maar bedaarde woede als ge me de uitdrukking permitteert, gewerkt.

Volledige tekst

---
R22/303

Den Haag
ca. 15 januari 1883

The Graphic, Percy Macquoid, La mascarade humaine van Gavarni Volledige tekst ---
R23/304

Den Haag
ca. 20 januari 1883

Ridley, Whistler, Seymour Haden, Boyd Houghton, Herkomer, Pinwell, Fred. Walker, Ch. Green, Buckmann, Brentall, Small, H. Woods, Macbeth, Gregory, Frank Holl, Du Maurier Er is in die pittige, krachtige, mannelijke tekeningen [in The Graphic] iets opwekkends en versterkends als in oude wijn.

Volledige tekst

---
R24/306

Den Haag
ca. 25-30 januari 1883

(Vincent noemt tientallen artiesten en hun werk die hij aantreft in recent verkregen jaargangen van The Graphic.) Och Rappard, ‘t is met meer dingen zo - veel wat grote waarde heeft, daar wordt heden ten dage geen acht op geslagen en uit de hoogte op neergezien als ballast, vuilnis of scheurpapier.

Volledige tekst

---
R25/313

Den Haag
ca. 9 februari 1883

Heilbuth, Lucas, Andersen, Marchetti, Gussow, Ed. Frère, Vautier, Herkomer, Pinwell, Walker, Small, The Graphic Ik dacht in vroeger jaren dat de meeste schilders zulk soort stemming en denkwijs hadden over kunst als gij en ook ikzelf, doch dit is zo niet betrekkelijk.

Volledige tekst

---
R26/316

Den Haag
ca. 12 februari 1883

Graphic, Regamey, Hopkins, Percy Macquoid, Jules Ferat, Heilbuth, Dodd, Green, Barnes, Corot Volledige tekst ---
R27/319

Den Haag
ca. 18-20 februari 1883

The Graphic, Small, Herkomer, Green, Frank Holl, Uit mijn gevangenis van Fritz Reuter, Bräsig, Gedroogde kruiden, Hauermann, Knaus, Vautier, Boyd Houghton, Du Maurier, Miss Edw. Edwards, J.D. Linton Volledige tekst ---
R28/275

Den Haag
ca. 22-29 februari 1883

(Vincent noemt tientallen artiesten en hun werk die hij aantreft in recent verkregen jaargangen van The Graphic.) Ik hoop, ge er niet op tegen hebt, ik u als een vriend beschouw en gij zult van uw kant mij ookk wel als zodanig beschouwen.
Wat is het slijk mooi, en het verleppende gras.

Volledige tekst

De armen en het geld: F 970, JH 222
R29/323

Den Haag
ca. 27 februari 1883

Herkomer, Van der Weele, Regamey, Mensel, Renouard, Frère, Heilbuth, L’Illustration, Le Monde illustré, L’Univers illustré, ‘Ch. Dickens’ Empty chair’ van Fildes, Dalziel, Green, Giacomelli, Bodmer Volledige tekst ---
R30/327

Den Haag
ca. 5 maart 1883

Smulders, Album des Vosges, Lançon, Renouard, F. Regamey, Guillaume Regamey, Bellangé, Buckman, Walker, Boetzel, Lavieille, Swain, Moller, Feyen-Perrin, Millet, De Bock, Ruysdael, Bilders, Rembrandt, Vermeer, Carlyle, Goethe, Barnard, Dickens, Fildes' ‘Empty chair’, John Leech, Cruikshank, Frank Holl, The Graphic Mijns inziens is er geen een schrijver die zó zeer schilder en tekenaar is als Dickens. Hij is een van die wier figuren resurrections [herlevingen] zijn.

Volledige tekst

Baby, kruipend: F 872, JH 334; Soepuitdeling in een volksgaarkeuken: F 1020a, JH 330
R31/330

Den Haag
21-28 maart 1883

Van der Weele, Mauve, Herkomer, Frank Holl, Lançon, Small, The Graphic Volledige tekst ---
R32/333

Den Haag
ca. 21 maart 1883

Herkomer, Boyd Houghton, Van der Weele, The Graphic ..... laat ons elkaar warm houden ervoor en laat ons elkaar zoveel we kunnen animeren voort te werken, niet in de richting van handelaars of de gewone kunstliefhebbers te behagen, doch in de richting van mannelijke kracht, waarheid, trouw, eerlijkheid.

Volledige tekst

---
R33/337

Den Haag
ca. 2-4 april 1883

Thomas, Gilbert, Oberländer, Smulders Maak een tekening met ‘t zij potlood, ‘t zij houtskool. Voer die op, zo ver mogelijk, zonder evenwel men zich te bekommeren hebben over de zwakheid * ‘t onvoldoende van ‘t effect is.

Volledige tekst

---
R34/343

Den Haag
ca. 8 mei 1883

Israëls, Mauve, Maris, Howard Pyle, Terborch, Nicolaas Keyzer, King, Dumas, Van der Weele, Penn ..... ik kan niet verbergen, ik voor mijzelf niet precies de toekomst heel helder zie en het twijfelachtig reken of ik zal kunnen doen, wat ik mij voorstel te doen.
Hoe meer men leefheeft, hoe meer men handelen zal, geloof ik, want liefde die enkel een gevoel zou wezen, die zou ‘k niet eens onder de liefde willen rekenen.

Volledige tekst

---
R35/347

Den Haag
ca. 21 mei 1883

Dickens, Hugo, Zola, Erckmann-Chatrian's Histoire d'un paysan, Roberts, Van der Weele, Lhermitte, Perret, Bastien Lepage, Balzac, Michelet Volledige tekst ---
R36/348

Den Haag
ca. 25 mei 1883

Harper's Weekly, Reinhardt, Regamey, Les misérables, A tale of two cities van Dickens, Howard Pyle, Caldecott De Franse revolutie is het allergrootste modern evenement waar alles om draait, ook van de tegenwoordige tijd.

Volledige tekst

Spitter: F 906, JH 260; Turfdrager: F 964, JH 273; Oude man met hoge hoed en gekruiste handen: F 975, JH 235; Kop van een visser met zuidwester: F 1014, JH 310; Scheveningse vrouw met een kruiwagen: F 1021, JH 362; Turfspitters in het duin: F 1031, JH 363; Spitter: F 1656, JH 262
R37/356

Den Haag
ca. 14-15 juni 1883

Millet, Albrecht Dürer, Leys, De Groux, Daumier, Israëls, Mauve, Maris, Van der Weele, Caldecott, Tersteeg, Faber, Boughton, Abbey, Howard Pyle, Erckmann-Chatrian, Schüler, Green, Harper's, Zola, Manet, Dried Herbs van Fritz Reuter, Smedley Wat gij schrijft, dat ge gevoelt, ge nu op een weg zijt en niet op bijpaadjes en zijwegjes, vind ik zeer juist. Heb zelf een soortgelijk gevoel, omdat ik dit laatste jaar meer nog dan vroeger me heb geconcentreerd op ‘t figuur.

Volledige tekst

Oude man op zijn zondags met zwart ooglapje: F 1003, JH 285; Man met pijp en verband over zijn linkeroog: F 1004, JH 289; Zandgravers in Dekkersduin bij Den Haag: F 1029, JH 366; Turfspitters in het duin: F 1031, JH 363
R38/361

Den Haag
ca. 2 juli 1883

Zola, Hugo, Manet, Erckmann-Chatrian, Knaus, Vautier, Claude Lantier, Balzac, Taine, Dickens, Carlyle, Boughton, Abbey, Millet, Green, Braemar, Ridley, A. Hunt, Buckmann, Barnard, Hopkins, Millais, Birken Forster, Gavarni, Regamey, Edmond Morin, Howard Pyle, Read, Rembrandt, Van Beyeren, Volton, The Graphic, London News, Caldecott, Caton Woodville Volledige tekst Aardappelwroeters, vier figuren: F 1034, JH 372; Zaaier: F 1035, JH 374; Het verbranden van onkruid en stengels: F 1035a, JH 375
R39/427

Nuenen
ca. 18-20 januari 1884

--- Mijn moeder heeft bij het uitstappen van de trein een ongeluk gehad .....

Volledige tekst

---
R40/433

Nuenen
25 februari 1884

O'Kelly, Emslie, Jules Breton, François, Coppée Deze laatste weken heb ik meestal geschilderd - aan de wevers - nogal op gesjouwd.

Volledige tekst

De oude toren van Nuenen met een ploeger: F 34, JH 459; Wever: F 1108, JH 451; Wever: F 1121, JH 453; Wever: F 1122, JH 454; Wever: F 1123, JH 455
R41/435

Nuenen
ca. 1 maart 1884

Coppée, Hippolyte Boulenger, De Lesseps ‘t Wordt mij nogal eens verweten ‘dat ik niet verkoop’. Nogal eens gevraagd: waarom anderen wel verkopen en ik niet. Ik zeg daarop, ik mettertijd wel degelijk hoop te verkopen, doch ik geloof dit het meest direct te kunnen influenceren door geregeld voort te werken en op dit moment alle ‘erop werken’ om mijn tegenwoordig werk aan de man te brengen, weinig zou geven. Gevolgelijk een kwestie is die mij niet erg warm of koud maakt, zijnde mijn attentie op vooruitkomen.

Volledige tekst

De oude toren van Nuenen met een ploeger: F 34, JH 459; Pastorietuin: F 1133, JH 485
R42/439

Nuenen
Second half maart 1884

Jules Breton, Jaap Maris Volledige tekst ---
R43/440

Nuenen
Second half maart 1884

Corot, Daubigny, Dupré, Millet, Haverman, Thoré, Théophile Gautier, Herkomer, Israëls, Vollon, Eliot, Dickens, Felix Holt, Frank Holl, Adam Bede, De Genestet Dat de kunst iets is dat, ofschoon door mensenhanden voortgebracht, niet door de handen alleen gewrocht wordt, doch van dieper bron opwelt, uit onze ziel .....

Volledige tekst

---
R44/438

Nuenen
ca. half maart 1884

--- ..... ik werk iedere4 dag natuurlijk, en er is geen week of ik heb enige studies als deze b.v. Ik reken het altijd onder de mogelijkheden de een of andere dag een liefhebber te vinden, die trek heeft ze van mij te nemen - niet een of twee, maar 50 b.v.

Volledige tekst

Wintertuin: F 1128, JH 466; Achter de heggen: F 1129, JH 461; Wintertuin: F 1130, JH 465; Pastorietuin: F 1133, JH 485; De ijsvogel: F 1135, JH 468; Een vrouw aan het spinnewiel: F 1139, JH 464; Knotberken: F 1240, JH 469
R45/445

Nuenen
April, 1884

--- Als ge nu deze misschien aan een paar lui hebt laten zien en die hebben ze afgekeurd of erom gelachen of wat ze willen ervan gezegd - als ze voortdurend er meer van blijven zien, veranderen ze - niet allen, doch enkelen.

Volledige tekst

Huizen met rieten daken: F 1242, JH 474; Slootje: F 1243, JH 472; Mastbomen in het ven: F 1249, JH 473
R46/461

Nuenen
2e helft september 1884

--- En een schilderij, van wie dan ook, van u net zo goed als van een ander, dient liefst één ding, en dat goed duidelijk, te zeggen.

Volledige tekst

---
R47/457

Nuenen
augustus 1884

J. F. Millet van Sensier, Grammaire des arts du dessin van Blanc Volledige tekst Schaapherder met kudde: F 42, JH 517; Ploeger met aardappelplantende vrouw: F 172, JH 514; Aardappeloogst, twee figuren: F 1141, JH 510; Ploeger: F 1142, JH 512; Zaaier: F 1143, JH 509; Ossekar in de sneeuw: F 1144, JH 511
R48/460

Nuenen
2e helft september 1884

Blanc, Fromentin, Artistes de mon temps, Grammaire des arts du dessin Volledige tekst Aardappeloogst, twee figuren: F 41, JH 513; Schaapherder met kudde: F 42, JH 517; Houtsprokkelaars in de sneeuw: F 43, JH 516; Ploeger met aardappelplantende vrouw: F 172, JH 514;
R49/463

Nuenen
2e helft september 1884

--- Volledige tekst ---
R50/451

Nuenen
eind mei 1884

--- Volledige tekst Watermolen te Opwetten: F 48a, JH 488
R51/508

Nuenen
25 mei 1885

--- Volledige tekst ---
R51a/507

(van Rappard aan Vinvent)
Utrecht
24 mei 1885

--- En durf je dan nog bij zulk een manier van werken de namen van Millet en Breton aan te roepen? Kom! De kunst staat dunkt me te hoog om zo nonchalant behandeld te worden.

Volledige tekst

---
R52/513

Nuenen
June, 1885

Meissonier, Haverman, Jacquet, Millet, Breton, Lhermitte, Cabanel Ik zeg het niet omdat ik als vriend veel aan u had, amice, want ik had bitter weinig aan u - en neem me niet kwalijk, ik voor ‘t eerst en ‘t laatst u dit eens vierkant zeg - ik ken geen droger vriendschap dan de uwe.

Volledige tekst

Vijf personen bij de maaltijd: F 1661, JH 737
R53/515

Nuenen
2e helft juni 1885

Wenckebach, heren Goupil & Co. Mijn ouders, meesters, heren Goupil & Co, verder allerlei vrienden en kennissen hebben mij zó veel voor mijn bestwil onaangenaamheden gezegd, met de beste intentiën, dat ten laatste de vracht mij wat al te zwaar werd. Sedert ik laat zeggen zonder me erom te bekommeren, ben ik niet achteruitgegaan, amice .....

Volledige tekst

Vijf personen bij de maaltijd: F 1661, JH 737
R54/516

Nuenen
2e helft juni 1885

Wenkebach, Tersteeg Ziedaar dus mijn laatste woord. Ik wil dat ge goed ronduit wen ten enenmale zonder voorbehoud terugneemt wat in uw laatste brieven, te beginnen met die ik u retourneerde, stond.

Volledige tekst

---
R55/523

Nuenen
21 juli 1885

--- Ik geloof dat het dispuut een bepaald belachelijke kant heeft en meer en meer krijgen zou en werkelijk, dat is de reden dat ik er niet verder in wil gaan. Het is al te absurd.

Volledige tekst

---
R56/520

Nuenen
1e helft juli 1885

--- Gebeurt het deze week niet dat ge schrijft - zo begeer ik uw antwoord niet meer. En moet de tijd maar uitmaken of uw aanmerkingen op mijn werk en op mijn persoon al dan niet gemotiveerd, al dan niet te goeder trouw, blijken zullen.

Volledige tekst

---
R57/529

Nuenen
2e helft augustus 1885

Millet, Delacroix, Wenkebach, Raffaëlli, Claude Monet Ik weet te goed welk doel ik beoog, ik ben te vast en zeker overtuigd dat ik après tout op een rechte weg ben, wanneer ik wil schilderen wat ik voel en voelen wat ik schilder, dan dat ik mij veel bekommer om wat de lui van mij zeggen.

Volledige tekst

Vijf personen bij de maaltijd (de Aardappeleters): F 78, JH 734; De aardappeleters: F 82, JH 764; Twee spittende boerinnen: F 97, JH 876; Vijf personen bij de maaltijd: F 1661, JH 737
R58/533

Nuenen
September, 1885

Eugène Delacroix, Silvestre, Millet, Corot, Troyon, Daubigny, Rousseau, Daumier, Jacque, Jules Dupré, Lhermitte, Gigoux, Bracquemond, Du dessin & de la couleur, Mauve, Israëls, Maris, Géricault, Gros, Wenkebach, Paul Mantz ..... omdat de vogels, als winterkoning of gele wielewaal, waarachtig ook wel onder de artiesten kunnen gerangschikt worden. Tevens zijn ze mooi voor stillevens.

Volledige tekst

---


Na het einde . . . .

Brief

Van

Aan

Uittreksel / Volledige tekst

Parijs

1 augustus 1890

Theo Zijn moeder Life weighed so heavily upon him . . . .

Volledige tekst

(Vertaald door Inge Engelbarts)


Terug naar de pagina Alle brieven

Terug naar de homepage van de Van Gogh Galerij