Terug naar de homepage van de Van Gogh Galerij

In het nieuws


'Onbekend' schilderij van Van Gogh doet discussie oplaaien.


9 februari 2003

Hoofd van een boerenvrouw met witte muts TOKYO — Het is een verhaal dat tot de verbeelding spreekt en dat onlangs overal de pers heeft gehaald. Een 'voorheen onbekend' schilderij van Van Gogh, dat een paar dagen geleden nog maar $83.- waard was, ging gisteren op een veiling in Tokyo van de hand voor $550,000.

Het vervelende is echter dat het hele verhaal op drijfzand is gebaseerd.

Twee feiten staan als een paal boven water: Hoofd van een boerenvrouw met witte muts werd gisteren in Tokyo bij de Shinwa Art Auction Co. Ltd. voor 66 miljoen yen verkocht (US$550,000). Het schilderij werd aangekocht door Toshio Nakamoto in opdracht van het Wood One Museum of Art in Yoshiwa, Japan. Maar de rest van het verhaal staat bol van feitelijke onwaarheden.

Reuters meldde dat de Shinwa Art Auction Co. Het Hoofd van een boerenvrouw met witte muts van een Japanse verzamelaar kreeg in een zending minder opmerkelijke kunstwerken. Shinwa schatte de waarde van het werk op een kleine 10,000 yen (US$83). Een aantal dagen later werd de echtheid van dit ‘onbekende’ schilderij van Van Gogh door het Van Gogh Museum in Amsterdam bevestigd, waarop een storm van reacties in de media losbarstte.

De werkelijkheid is echter veel minder opwindend: Het Hoofd van een boerenvrouw met witte muts heeft in feite altijd al bekend gestaan als een werk van Van Gogh. De echtheid is nooit betwist en het stond al meer dan zeventig jaar in Van Gogh catalogi. In de oorspronkelijke Van Gogh catalogue raisonné, samengesteld door Jacob Baart De la Faille en uitgegeven in 1928, staat het werk vermeld onder nummer F 131. Het staat ook in de bijgewerkte catalogue raisonné van De la Faille uit 1970 en in beide catalogues raisonnés van Jan Hulsker onder nummer JH 685 (1980 en 1996). Verder is het werk opgenomen op de CD-ROM Vincent van Gogh: Het complete werk. Gedurende vijfenzeventig jaar is de echtheid van het schilderij nooit betwist.

Bovendien is het 'onbekende' werk Hoofd van een boerenvrouw met witte muts minstens twee keer eerder aan privéverzamelaars verkocht als een echte Van Gogh:

Hoe is het dan mogelijk dat de Shinwa Art Auction Co. niet in staat was een allang erkend werk van Van Gogh als echt te herkennen? Hoe kan een gerespecteerd veilinghuis een dergelijke blunder begaan? Men zou kunnen beweren dat het een publiciteitsstunt was die de verkoopprijs omhoog had moeten jagen. Het schilderij werd verkocht voor bijna achttien keer de prijs die het vierentwintig jaar geleden tijdens de laatste veiling opbracht.

Of was het gewoon niet goed onderzocht?

Hoe dan ook, de enorme ophef rond de recente verkoop van Hoofd van een boerenvrouw met witte muts is ongegrond en een blamage voor zowel de Shinwa Art Auction Co. als ook voor de media. Van Gogh’s werken verschijnen regelmatig op veilingen (de tekening Dennebomen voor de muur van het gesticht werd net drie dagen geleden in Londen verkocht). De verkoop van Hoofd van een boerenvrouw met witte muts is ironisch genoeg alleen in het nieuws door de onnodige aandacht die het in de media veroorzaakte.

(Vertaald door Jan Geerling)

Terug naar de homepage van de Van Gogh Galerij