 |
“De tekeningen die ik er zie, vind ik eigenlijk alle fataal slecht en radicaal verkeerd. En ik weet wel dat de mijne glad anders is - wie ‘t nu bij ‘t rechte eind heeft, moet de tijd maar leren.”
Vincent van Gogh |
 |
Brief |
Trefwoorden |
Uittreksel / Volledige tekst |
Link naar in de brief genoemde schilderij(en) |
| 436/547
ca. 24-27 november 1885 | Leys, Frans Hals, De Vos, Rembrandt, Maes, Jordaens, Van Goyen, S. Ruysdael, Quinten Matsys, ‘Sainte Barbe’ van Van Eyck, Mols, Mesdag, Vollon, Braekeleer, C. de Cock, Lamorinière, Coosemans, Asselbergs, Roseels, Baron, Munthe, Achenbach, Clays, Ingres, David, Verboeckhoven, Raffaëlli | ..... en ik vrees in de handel categorisch de dood in de pot. Doch, het is een goed oudhollands spreekuur: ‘Despereert niet’. | --- |
| 437/548
28 november 1885 | De Goncourt, Mols, Lhermitte, Raffaelli | Enfin, zeker is het dat Antwerpen voor een schilder zeer curieus en mooi is. | --- |
| 438/549
ca. 6-7 december 1885 | Van Goyen, Troyon, Mols, Raffaelli, Moormans, Nicolié, Linnig, Vertin, Jan van Beers, Manet, Jordaens, Velasquez, Goya, Frans Hals, Verhaert | Ik voel een kracht in me om wat te doen, ik zie dat mijn werk zich houdt tegen ander werk ..... | Achterkanten van huizen: F 260, JH 970; Twee vrouwen in een loge: F 1350v, JH 967 |
| 439/550
ca. 8-15 december 1885 | Hugo, Rubens, Jordaens, Hals, ‘Vissersjongen’, Rembrandt, ‘Saskia’, Tyck, De Braekeleer, De Groux, Goya, Scheffer, Gigoux, Delacroix, Wauters, ‘Phryné’, Eugène Bataille, Hondekoeter | Het is goed dat ik gegaan ben, want ik ben reeds vol idees voor als ik weer buiten zal zijn tevens. | Kop van een oude man: F 205, JH 971; Kop van een vrouw: F 206, JH 972; Kop van een oude man: F 1359, JH 984 |
| 440/551
ca. 15 december 1885 | Portier, Serret, ‘portret van Delaroche’ van Portaels, Manet, Courbet | Want ge moet wel begrijpen dat b.v. zolang ik nu hier ben, slechts 3 keer wat warm eten heb gezien en dat de rest altijd maar brood is. | --- |
| 441/552
ca. 19 december 1885 | Hals | Echter, ik schilder liever de ogen van mensen dan kathedralen, want er zit iets in de ogen, wat in de kathedraal niet zit - al is die plechtig en al imponeert die - de ziel van een mens, als is het een arme schooier of een meid van de straat, is in mijn oog interessanter. | Vrouw met rode strik in het haar: F 207, JH 979; De Grote Markt: F 1342, JH 975 |
| 442/553
28 december 1885 | Millet, Portier, Durand-Ruel, Rembrandt, Saskia, De Goncourt, Zola, Daudet, Balzac, Manet, Courbet, Stevens | Wat mijn werk betreft van nu, ik voel dat ik iets beters kan - ik heb echter wat meer lucht en ruimte nodig, ik moet, bedoel ik, ‘t een beetje kunnen uitbreiden. | Vrouw met rode strik in het haar: F 207, JH 979 |
| 443/554
begin januari 1886 | Frank of Franken (Francken de Oude), Jordaens, Rubens, Murillo, Van Dyck, James Tissot, Thijs Maris, Verhas, Farasijn, Emile Wauters, Rembrandt's 'Saskia', Ingres, De Goncourt, Tassaert, Greuze, Prudhon, Chaplin, Scheffer, Delaroche, Dubuffe, Gérôme, Isabey, Ziem, Lambeau, Paul Dubois, David | Mijn toestand is benard van alle kanten en is slechts te winnen door vastheid van doorwerken. De verfrekening drukt me zwaar als lood en toch moet ik vooruit!!!
Indien ik vrienden had, wat bekend ware, ja dan gaat het makkelijker - maar die heb ik niet en die moet ik me maken juist. | Vrouw met rode strik in het haar: F 207, JH 979 |
| 444/555
ca. 12-16 januari 1886 | Rubens, Rembrandt, Delacroix, Millet, Manet, Courbet, Jules Romain, Verlat, Zola, De Goncourt | Gij spreekt n.b. tot mij van dat gij wel weet, gij stront voor dank krijgt - maar weet ge zo heel erg zeker dat dit iets meer is dan een misverstand, zoals waar Pa zelf aan laboreerde? | --- |
| 445/556
ca. 17 en 20 januari 1886 | Verlat, Vinck, Leys | De tekeningen die ik er zie, vind ik eigenlijk alle fataal slecht en radicaal verkeerd. En ik weet wel dat de mijne glad anders is - wie ‘t nu bij ‘t rechte eind heeft, moet de tijd maar leren. | --- |
| 446/557
ca. 22 januari 1886 | Neuhuys, Huibers, Fortuny, Regnault | Maar ik heb geen geld meer. Het presseert dus werkelijk en ik wenste dus wel, gij deedt wat gij kondt, want ik doe ook wat ik kan en het blijft voortdurend zo dat er haast geen eten overschiet. | --- |
| 447/558
ca. 28 januari 1886 | Verlat, Vinck, Delacroix, Géricault, Millet, Bouguereau, Siberdt, Tassaert, Gavarni | Ik vind hier de wrijving van gedachten die ik zoek - ik krijg een fris oog op mijn eigen werk, kan beter oordelen waar de zwakke punten zitten en zodoende vorderen om die te verbeteren. | --- |
| 448/559
begin februari 1886 | Siberdt, Verlat, Gérôme, Cabanel, Cormon, Louvre, Ecole des Beaux-Arts, Delacroix, Corot, Millet, Toergenjev, Daudet, Ohnet, Israëls | Ge begrijpt dat ik niet beter ben dan een ander, in zover dat als ik te veel en te ver de dingen liet verlopen, ik net als zo veel andere schilders (zo veel als men ‘t nagaat), creveren zou of nog erger, dol of suf worden. | --- |
| 449/560
ca. 3 februari 1886 | Verlat, Cormon, Rijke | Het tekenen op zichzelf, technisch, is mij makkelijk genoeg - ik begin het te doen zoals men schrijft, met ‘t zelfde gemak. | --- |
| 450/561
1e helft februari 1886 | Siberdt, Cormon, Louvre, Chérie, Delacroix, Corot, Millet, Dupré, Troyon, Breton, Rousseau, Daubigny, Luxembourg, Meissonier | Overigens, ik moet u ‘t zelfde zeggen van mijzelf, wat gij schrijft van uzelf: ik zal u tegenvallen. | --- |
| 451/562
ca. half februari 1886 | Zola, De Goncourt, Toergenjev, Daudet, Delacroix, Silvestre, Carlyle, Michelet, Mantz, Paul Baudry | Dit is er dan nog - geloof ik - men voelt instinctmatig dat er enorm veel verandert en alles veranderen zal - wij zijn in ‘t laatste, 4e part van een eeuw, die eindigen zal weer met een kolossale revolutie. | --- |
| 452/563
ca. half februari 1886 | Cormon, Louvre, Ecole des Beaux-Arts, David, Pieneman, Germanicus, Paul Mantz, Baudry, L'oeuvre van Zola, Gil Blas, Manet | ..... de kwestie is door te gaan met degelijk achter een beter systeem van werken te komen. Geduld dus en volhouden. | --- |
| 453/564
14 februari 1886 | Chérie by de Goncourt, Corot, Millet, Delacroix | Jammer dat men met ‘t geen men gaandeweg leert, niet gaandeweg jong blijft. Maar ware dat zo, zou het leven te mooi zijn. | --- |
| 454/565
ca. 15-17 februari 1886 | Millet, Sensier, Balzac, Zola, De Goncourt, Delacroix, Cormon, Rijke | Doch als men van nabij analyseert, ziet men dat de grootste en energiekste lui van de eeuw altijd tegen de draad in hebben gewerkt en het bij hen steeds werken door persoonlijk initiatief was. | --- |
| 455/566
ca. 15-17 februari 1886 | Louvre, Ecole des Beaux-Arts, Cormon | Zeer verlangend ben ik om van u te horen, want de tijd dat ik moet beslissen, is er. | --- |
| 456/567
ca. 18 februari 1886 | Cormon, Bracquemond | Het is op het ogenblik dat mijn geld geheel op is - geheel - dat ik u nog eens schrijf ..... Want ik heb absoluut niets meer.
Ik las dezer dagen Dame aux camélias van Dumas, dat is zeer mooi, kent ge het? | --- |
| 457/568
19 of 20 februari 1886 | Cormon, Verlat, Toergenjev, Balzac, Daudet | Het is juist omdat après tout ik nut van mijn naar Antwerpen gaan meen te hebben, dat ik geloof, wij rechtdoor moeten gaan. | Kop van een oude man: F 205, JH 971 |
| 458/569
ca. 20-28 februari 1886 | Cormon | Antwerpen is mij goed bevallen - après tout. ..... Ik hoop echter wel na tijd & wijle Antwerpen terug te zien, want er is iets vrijs en artistieks in het leven hier, als men het zoekt wellicht meer dan elders. | Kop van een oude man: F 205, JH 971 |
(Vertaald door Inge Engelbarts)
Terug naar de pagina Alle brieven
Terug naar de homepage van de Van Gogh Galerij